Waarom ik geen voedsel weigeren aanleer

Als je wilt beginnen met vrijheidsdressuur, is een van de eerste oefeningen die aangeraden worden om te doen vaak het voer weigeren. Hierbij hou je de beloning in een (open) hand voor de neus van je paard en vraag je hem om juist van je hand weg te gaan om een beloning te krijgen. Bij Effectief Trainen maak ik geen gebruik van voedsel weigeren in de basistraining en in deze blog wil ik je uitleggen waarom dat zo is. In de volgende blog zal ik ook behandelen welke oefening je beter als alternatief kunt trainen.

Voedsel weigeren is voor gevorderden
Voedsel weigeren is een oefening die veel zelfbeheersing van je paard vraagt. Als je bent nog helemaal aan het begin van het werken met voedsel als beloning staat, is de manier waarop jouw paard tot nu toe heeft geleerd dat er iets lekkers komt waarschijnlijk door met zijn neus aan jouw zakken te zitten en naar je hand te gaan wanneer daar voer in zichtbaar is. Hoe vaker hem dat in het verleden iets heeft opgeleverd, hoe groter de kans is dat hij dat zal proberen te herhalen tijdens het aanleren van voedsel weigeren. Maar dat is juist wat je niet wilt aanmoedigen!

Als beginnende trainer kan het lastig zijn om om te bepalen hoe je voedsel weigeren goed kunt aanleren. Bij het werken met voedselbeloningen zijn een goede timing en het maken van de juiste stappen erg belangrijk. Maar dit zijn vaardigheden die je gaandeweg moet ontwikkelen, waardoor je beter eerst met andere basisoefeningen kunt beginnen.

Bijten met voedselweigeren is geen respect issue
Een paard is steeds bezig om te kijken welk gedrag hem iets fijns oplevert en wat hij beter niet meer kan herhalen. Je paard heeft waarschijnlijk al jarenlang heeft geleerd dat de snelste manier om iets lekkers te krijgen of er in ieder geval bij in de buurt te komen is door te schooien. Dit gedrag zit dus goed opgeslagen in zijn hersenen.  Het is dus lastig voor hem om na zoveel jaren zo op jouw handen het gefocust te zijn, dat nu ineens niet meer te mogen doen. Dat hij schooit of bijt komt niet doordat hij jou niet respecteert, maar juist door eerdere ervaringen met mensen die hem wel beloond hebben voor ongewenst gedrag.

Vaak leren onze paarden al jong om op onze handen of zakken te focussen omdat dit het lekkers dichterbij brengt. Dit betekend niet dat je paard je niet respecteert, hij doet gewoon wat hem in het verleden het meeste heeft opgeleverd! Let dus op wat je je paard aanleert.
Op de foto Alano en Shanti van www.curly-horses.nl

Voedselweigeren maakt het verleidelijk om straf te geven
De verleiding voor je paard om toch het eten uit je hand te pakken kan best groot zijn ongeacht hoeveel respect hij voor jou heeft. Daarom is de kans groot dat je paard toch fouten maakt in het aanleren van het voedsel weigeren. En hoe reageer je daar dan op? Natuurlijk probeer je met vrijheidsdressuur te belonen voor wat hij goed doet, maar het wordt wel erg lastig om niet op knabbelen of bijten aan je hand in te gaan. De verleiding is dan groot om je paard te straffen of zijn bedelgedrag te ontmoedigen door druk uit te oefenen.

Is het niet veel logischer om je te focussen op wat je je paard wel wilt leren in het omgaan met voer beloningen in plaats van hem te vertellen wat hij niet moet doen? Wanneer je hem dat met een eenvoudigere oefening uitlegt, zorg je ervoor dat je hem steeds kunt vertellen dat hij het goed doet zodat het trainen echt een leuke ervaring voor hem is. Hij hoeft dan niet bang te zijn voor straf om dat hij een (begrijpelijke) fout maakt.

Voedselweigeren heeft beperkt nut voor het succesvol aanleren van gevorderde vrijheidsdressuur oefeningen
Hoe logisch is het voor je paard om toch achter je hand met voer aan te gaan wanneer je een oefening zoals de klassieke buiging aan gaat leren met lokken? Je paard zal niet twijfelen of hij wel aan het voer mag komen en proberen je hand te volgen. Het voedsel weigeren heeft hierbij dus geen nut gehad voor het beleefd met voer omgaan bij andere oefeningen. En door te gaan werken met lokken, werk je wat je hebt bereikt met voedsel weigeren misschien juist wel tegen.

Bij andere aanleermethoden dan lokken, haal je het voer pas uit je voertasje of jaszak wanneer de oefening afgelopen is. Je staat dan niet met je hand met voer erin te wachten tot je paard de oefening voldoende heeft uitgevoerd voor een beloning. Dus ook hiervoor heeft voedsel weigeren weinig nut. Zeker wanneer je met een beloningssignaal zoals een clicker werkt, weet je paard dat er toch geen eten uit je hand komt voor jij dat hebt gezegd.

Het paard zou als alternatief kunnen proberen aan je jaszakken te gaan schooien, maar op dat moment kun je niet ineens voedsel weigeren inzetten. Dan zou je je paard leren dat het startknopje voor de oefening voedsel weigeren is om aan je jaszakken te snuffelen. Ook heeft je paard bij het voedsel weigeren alleen een link gelegd tussen niet aan je hand zitten en beloond worden, maar niet tussen niet aan je zakken zitten en beloond worden.

Het alternatief voor voedselweigeren
Als je naar aanleiding van deze blog besluit toch nog niet aan de slag te gaan met voedselweigeren, wat kun je dan doen? Je moet toch een manier hebben om je paard uit te leggen dat hij niet moet bedelen. Als alternatief voor voedselweigeren maakt ik gebruik van de oefening beleefdheid, een van de belangrijkste basisoefeningen van het clickertrainen. In mijn volgende blog lees je wat beleefdheid is en waarom het zo’n goed alternatief is voor voedsel weigeren!

Swa heeft niet door voedsel weigeren, maar door clickertraining en de oefening beleefdheid geleerd om rustig te wachten tot de beloning naar hem toe komt.