Deze oefeningen kunnen niet fout gaan..

Ben jij wel eens bang om je paard iets verkeerds aan te leren? Dat is op zich geen verkeerd idee. Want sommige oefeningen zijn gewoon niet zo veilig als je geen ervaring hebt in het werken met voerbeloning. Maar wat ik niet hoop, is dat dit je tegenhoudt om aan de slag te gaan met clickertraining. Fouten maken mag namelijk!

Daarom deel ik in dit artikel vijf oefeningen met je waar je lekker in mag aanmodderen met je paard. Het gaat daarbij om jullie leerervaring en het hebben van plezier!

Want als je per ongeluk een aantal keer op het verkeerde moment beloont, en je paard daardoor een ander idee krijgt over wat de oefening inhoudt dan jijzelf, is er met de oefeningen van het onderstaande lijstje geen man overboord. Je kunt hierbij rustig oefenen met het bijsturen naar het gedrag dat je graag wilt zien van je paard, zonder meteen bang te hoeven zijn dat je paard iets heel onhandigs leert te doen.

Pauze als back-up

Natuurlijk kan net het wel gebeuren dat bij miscommunicatie de frustratie van je paard oploopt. Neem dan op tijd pauze, zodat je je plan om de oefening aan te leren kunt bijstellen. Klinkt misschien suf, maar juist daarvan zul je zo veel leren.
Ze zijn niet altijd de meest makkelijke oefeningen, maar durf jij de challenge aan te gaan? Dan weet ik zeker dat je trainersvaardigheden een stuk zullen verbeteren!

Mijn top 5 oefeningen om mee te experimenteren

1. Stationary target

Wat?

Je paard naar een voorwerp in de bak sturen zonder dat jij meeloopt.

Voordelen voor jou:

Een veelzijdige basisoefening waar je veel plezier van zult beleven omdat je hem bijvoorbeeld als mobiele poetsplaats of bewegingsmagneet kunt inzetten. Je wordt uitgedaagd om je lichaam stil te houden. Want juist als je je paard wilt helpen met handbewegingen, komt je beloningssignaal vaak ‘toevallig’ als je paard naar je hand beweegt. En dan mondt de oefening eerder uit in een handtarget volgen dan zelfstandig van jou weg lopen.

Voordelen voor je paard:

Je paard leert dat niet alleen jouw lichaam informatie kan geven over welke opdracht hij mag doen, maar ook voorwerpen in de omgeving dat doen. Bovendien komt hij in beweging zonder dat hij het gevoel heeft dat hij eindeloze rondjes moet stappen.

clickertraining paard weg sturen
Froukje heeft geleerd om op mijn wijs signaal richting de blauwe bal te lopen en die aan te raken met haar neus. Jij oefent er je lichaamstaal en timing mee, je paard leert oefeningen uitvoeren zonder afhankelijk te zijn van jouw lichaamstaal.

2. Blijven

Wat?

Heel bekend van hondentraining, leert ook ons paard bij deze oefening te blijven staan wanneer jij van hem weg beweegt.

Voordelen voor jou:

In een oogwenk zul je moeten beslissen of je paard nog stil genoeg staat om te kunnen belonen. Je zult beter op je timing gaan letten! Ook leer je gebruik maken van voorwerpen in  de leeromgeving om je paard duidelijk te maken wat de opdracht is. Op een mat of bij een target blijven staan, maakt het namelijk voor je paard duidelijker wat hij moet doen. Tenslotte vraagt ‘blijf’ ook om bewust gebruik van je lichaamstaal. Die moet namelijk goed onderscheidend zijn van hoe je je paard uitnodigt om jou juist wel te volgen.

Voordelen voor je paard:

Tot nu toe zul je je paard vooral veel beloond hebben voor op jou letten en je volgen. Bij deze oefening leert je paard dat er ook beloningen kunnen komen voor niet met jou meebewegen en dat dat zeker even leuk is. Dit zorgt voor een extra stukje ontspanning in jullie training.

voerbeloning blijven staan
Bij de oefening ‘blijf’ leer je goed nadenken over de opzet van het klaslokaal van je paard. Het is veel makkelijker voor ze om te bedenken dat ze bij een voorwerp moeten blijven, dan dat ze niet naar jou toe mogen komen.

3. Kleur herkennen

Wat?

Je paard leren dat het aanraken van de gele beker wél beloningen brengt, maar de blauwe, groene en rode niet.

Voordelen voor jou:

Deze oefening kun je letterlijk overal doen. Ook fantastisch entertainment wanneer je paard op box- of paddockrust moet. Een hele veilige oefening, omdat het ergste wat je paard kan leren, het aanraken van de verkeerde kleur beker is. Je vingervlugheid zal ook erg verbeteren! Bovendien mag je proberen jezelf op het ‘slimme Hans’ effect te betrappen: leer je je paard écht dat de gele beker de juiste is, of denkt hij dat het gaat om de beker die altijd links staat of degene die jij het laatste aanraakte?

Voordelen voor je paard:

Vergelijk het maar met het doen van een steeds moeilijkere sudokupuzzel! Zijn hersenen worden als nooit tevoren aan het werk gezet.

kleurendiscriminatie met pony
In welke volgorde de emmertjes ook staan, Swa begrijpt dat hij altijd de witte aan moet wijzen om een beloning te krijgen.

4. Apporteren

Wat?

Je paard leren een voorwerp op te pakken of zelfs op te gaan halen en dit weer naar jou terug te brengen. Er zijn tal van leuke variaties te bedenken zoals het schudden van een vlag of het sorteren van voorwerpen.

Voordelen voor jou:

Again, timing! Of jij succesvol je paard kunt aanleren om een voorwerp te pakken én te blijven vasthouden, staat of valt bij hoe duidelijk jij het beloningssignaal kunt timen.

Voordelen voor je paard:

zeker wanneer hij speels is, ga je hem een groot plezier doen! Apporteren is iets wat normaalgesproken niet als typische paardenoefening wordt gezien, wat het makkelijker maakt voor jou om je verwachtingen los te laten en de fun van het aanleren verhoogt.

paard voorwerp vastpakken
Gelderse merrie Myrtle leerde een ring om een pion leggen. Apporteren kun je dus in allerlei leuke variaties doen!

5. Voetballen

Wat?

Je paard een bal laten voortduwen met zijn neus of benen.

Voordelen voor jou:

Wil je je paard meer beweging gaan geven met positieve bekrachtiging, dan is dit een hele fijne oefening om mee te beginnen. Deze oefening heeft voor jullie beide een hoge funfactor en lijkt vaak helemaal niet op oefeningen waarbij je in het verleden je paard vroeg te bewegen want anders… Dus een schone lei om je paard te leren dat bewegen fijn is.

Voordelen voor je paard:

Naar een bal toe bewegen geeft een duidelijk doel en verhoogt dus de bewegingsmotivatie. Nog even een toelichting: voetballen verdient de laagste plaats in deze top 5, want als je paard te fanatiek met de bal is, wordt het toch even oppassen voor je eigen veiligheid. Beschermd contact, een beloning met lage waarde en regelmatig afwisselen met andere rustigere oefeningen zijn dan key!

voetballen met pony
Swa is extra gemotiveerd om te bewegen, wanneer dat achter zijn bal aan is!

Accepteer je de uitdaging?

Welke van deze oefeningen lijkt jou een leuke uitdaging om mee aan de slag te gaan?
En heb je al een idee hoe je hiermee kunt starten?

Wil je graag dat ik hierin met je meedenk, stuur me dan een berichtje via de knop hieronder! Dan denk ik met je mee wat voor jou en je paard de eerste stappen zijn.

Kennismaken met Ananja

clickertraining oefening voerbeloning

Oefening ontleed

Een clickertraining oefening kan best snel gaan, vind je ook niet?

Jij wijst naar de pion, het paard target die en jij klikt en beloont. Je paard neemt een moment om zijn beloning op te eten en hoppa! weer verder. Voor je het weet, heeft je paard iets geleerd. Maar is de oefening wel geworden zoals jij wilt?

In dit artikel lees je meer over welke vragen je jezelf kunt stellen zodat je goed voorbereid de training in gaat!

clickertraining oefening voerbeloningWat is een lus?

Wijssignaal, neustarget, klikken, beloning aanreiken. Signaal – target – klik – beloon. Signaal – target – klik – beloon. Deze opeenvolging noemen we binnen de clickertraining een lus.

Dit riedeltje kan zo wel tientallen keren plaatsvinden binnen een paar minuten! Zeker bij een korte oefening zoals het in stilstand aanraken van een pion. Heel handig, want door die snelle herhaling kan een paard bij het aanleren van de oefening vlot verbanden gaan leggen over wat de bedoeling is.

trainer grondwerk reflectieWaarom een oefening analyseren?

Dit aanleerproces kan iets zijn wat redelijk vanzelf plaatsvind. Dan zitten jij en je paard heerlijk in de clickerflow.

Maar soms kan het fijn zijn om wat meer na te denken over de verschillende stukjes waar een oefening uit bestaat. Wanneer je paard ineens niet gemotiveerd lijkt om verder te leren. Of wanneer hij standvastig eerst jouw hand aanraakt en dan pas de pion. Dus eigenlijk elke keer wanneer je merkt dat er ruis op de lijn zit.

Dit is waar het onder de loep nemen van je lus van pas komt! Door de oefening op te breken in de stukken signaal – oefening – beloning kun je vaak al een stuk beter zien wat je kunt veranderen. Zo kunnen jullie weer vooruitgang boeken!

In de rest van dit artikel zal ik de onderdelen van een oefening uitgebreider bespreken. Deze kun je kortweg onthouden als ABC. A is de aanleiding voor de oefening, jouw signaal aan je paard dat hij de oefening mag gaan uitvoeren. B staat voor de uitvoering van de oefening, het gedrag (behaviour in het Engels) van je paard. C staat tenslotte voor consequentie, het gevolg als je paard de oefening uitvoert, bijvoorbeeld een voerbeloning ontvangen.

commando aan je paard gevenHet begin van een oefening – de A van aanleiding

Antecedenten zijn alle informatie die maakt dat jouw paard besluit om de oefening uit te voeren. Dus bijvoorbeeld jouw signaal voor de oefening, maar ook de plaats van de pion die je vraagt om te targetten.

 

lus aanwijzing aanleiding

Checklist voor succesvolle aanwijzingen

✔ Je wijst naar de pion en je paard heeft geleerd dat dat bij de oefening ‘raak de pion aan met je neus hoort’. Je paard raakt de pion aan.
× Je wijst met je linkerarm naar de pion, maar vraagt dit normaal met je rechterarm. Je paard aarzelt om de pion aan te raken.
× De pion staat normaal in het midden van de bak, maar nu heb je deze in de hoek met de meeste bakkabouters gezet. Je paard ziet jou wel wijzen, maar besluit dat het veiliger is om de andere kant op naar grasjes te gaan zoeken.

Zie je hoeveel invloed jij hebt om je paard een vraag succesvol te laten beantwoorden? Als jij helder hebt:
1. Welke vraag (signaal) bij welke oefening hoort
2. Of een nieuwe context waarin je de vraag stelt duidelijk genoeg is voor je paard..

..kun je een vraag zo geleidelijk moeilijker maken, dat jullie oefening zich succesvol opbouwt!

oefening grondwerk uitbouwen De daadwerkelijke oefening – de B van behaviour

Heb jij precies helder wat je van je paard wil? We denken vaak van wel, maar als ons paard dan net iets afwijkends vertoont, wat doen we dan?

paard voerbeloning oefening

To click or not to click, that’s the question. Maar in een fractie is de oefening ook weer voorbij. En kom je er achter dat:

× Je toch liever niet had beloond voor het bijten in de pion. Maar je paard daar momenteel wel een stuk enthousiaster over begint te worden dan rustig aan raken met zijn neus.
× Je niet weet wat je volgende oefenstap moet worden. Terwijl je paard eigenlijk al een level op je voorloopt.

Bereid je voor op de training

Neem voor je de training start even een moment – zonder je paard – om te bedenken waar je heen wilt. Wat is het doel van de oefening? Wil je uiteindelijk dat je paard langer vastgekleefd blijft staan aan de pion, zodat je die als mobiele poetsplaats kunt gebruiken? Of moet hij na het aanraken zijn weg weer kunnen vervolgen naar de volgende pion?

Ik heb dit zelf door schade en schande moeten leren. Toen ik net begon met clickertrainen, vond ik het een leuk idee om Swa te leren een oranje pion te targetten. Pas veel later bedacht ik dat hij niet zomaar naar de pion moest lopen wanneer hij die in het vizier kreeg, maar dat de oefening was om bij mij te blijven wachten, tot ik hem toestemming gaf richting de pion te gaan. Nog steeds loopt hij wel eens zomaar door als hij zijn pionnetje in het zicht krijgt!

Wat doe ik op dat moment? Ik lach er om, ik heb dit in het verleden zelf beloond. Maar als ik klaar ben met mijn training, probeer ik te bedenken hoe ik dit de volgende keer handiger aan kan pakken.

belonen paard motivatieDe afsluiting van de oefening – de C van consequentie

Voer, het is belangrijk voor ons paard en daarom hebben we het graag op zak tijdens onze training! Zelf focussen we het liefst op de oefening die we vragen. Maar zonder (aangenaam) gevolg van een oefening, is er helemaal geen oefening!

Ik bekijk het graag wat plat wat dit betreft. Voor mij geen dominantie theorieën of ‘hij heeft er even geen zin in’ als verklaring. Nee, een paard herhaalt een oefening, als hij weet dat dit hem iets oplevert.

klikken en belonen

✔ Gaat je paard de pion steeds vaker aanraken? Dan is jouw voerbeloning fijn genoeg voor hem om deze oefening vaker te willen!
× Haakt je paard af? Helaas pindakaas, er is iets dat de kracht van jouw beloning heeft overpowered! Dit kan bijvoorbeeld de bladblazer van de buurman zijn waar hij uit angst naar staat te snurken. Maar ook het lekkere gras langs de bakrand of de instinctieve neiging van je paard om contact te willen houden met zijn achtergebleven maatjes kunnen een rol spelen.

Gaat er een nieuwe wereld open voor je als je paardentraining op deze manier bekijkt?

Wil je graag werken met voerbeloning, maar wel direct goed starten? Boek dan eens een kennismakingsles! Hierin help ik je de eerste basis te leggen en denk ik met je mee wat voor jullie fijne vervolgoefeningen zijn.

Meer informatie over les clickertraining

Basisoefening clickertraining: achterwaarts

Een must have oefening, toch?

Achterwaarts willen we bij het werken met positieve bekrachtiging niet gebruiken om indruk te maken op ons paard met onze leiderschapskwaliteiten, maar is alsnog erg praktisch! Even een stapje achteruit om een hek te openen of als je paard op z’n touw is gaan staan.

Het doel van achterwaarts gaan in grondwerk

Ik wil bij deze oefening zien dat het paard ontspannen en vlot één of meerdere passen achterwaarts stapt. Daarbij vind ik de weg er naar toe belangrijker dan dat einddoel. Want in de traditionele omgang wordt achterwaarts ook wel als straf gebruikt.

Is dit bij jouw paard het geval (geweest), let dan extra op het gebruik van een onderscheidend signaal. Een signaal dat in de verste verte niet lijkt op het commando wat je gebruikte bij het achterwaarts met wijken voor druk.

grondwerk achterwaarts paard
Foto: https://www.curly-horses.nl/

Want er is dan een duidelijk andere context nodig, omdat het paard in het verleden al heeft geleerd dat je achterwaarts gaat om aversieve druk te laten ophouden (R-).

 

Hoe leer je achterwaarts opnieuw aan zonder wijken voor druk?

Je kunt bijvoorbeeld op één vaste plek gaan staan, zonder touw werken maar met targetstick en je paard niet fysiek aanraken of tegenhouden om van je weg te lopen. Zo zal je paard beter begrijpen dat je hem nu met R+ niet dwingt om achterwaarts te gaan en hij niet gestraft zal worden voor een verkeerd antwoord. Sommige paarden zijn zo blij dat ze nu nee mogen zeggen, dat ze die ruimte ook even pakken. Maar uiteindelijk zul je een paard krijgen dat gewillig maar ook met veel plezier achterwaarts stapt!

De targetstick als uitnodiging voor je paard om achterwaarts te gaan

Eén van de manier om achterwaarts aan te leren, is door de target(stick). Deze houd je richting de borst van het paard en zo nodig je hem uit naar achteren te bewegen.

Dit is zo maar een van de vele manieren om achterwaarts aan je paard uit te leggen. Je zou achterwaarts bijvoorbeeld ook aan kunnen leren door snel te belonen wanneer je ziet dat je paard zijn gewicht toevallig naar achteren verplaatst. Dat ga je dan vervolgens op signaal zetten.

Wanneer de targetstick handig is bij het aanleren van achterwaarts

Er een duidelijk andere context nodig is omdat het paard in het verleden al heeft geleerd dat je achterwaarts gaat om aversieve druk te laten ophouden (R-). Zo zal je paard beter begrijpen dat je hem nu met R+ niet dwingt om achterwaarts te gaan en hij niet gestraft zal worden voor een verkeerd antwoord.

Wanneer je liever niet de targetstick inzet bij achterwaarts

Foto: https://www.curly-horses.nl/

Als je weet dat je paard al zo dol op de targetstick is dat hij blind op focust, kun je beter een andere manier zoeken om achterwaarts aan te leren. Ten eerst kan je paard gefrustreerd worden, doordat hij vooral gefocust is om zo snel mogelijk met zijn neus bij de target te komen. Dit is mentaal niet handig, want je wilt dat hij de targetstick alleen met positieve gebeurtenissen associeert. Maar dit kan ook invloed hebben op hoe je paard zijn lichaam gebruikt tijdens het achterwaarts gaan. Hij kan een hele andere houding aan gaan nemen om er achter aan te kunnen gaan en daarbij bijvoorbeeld te ver met zijn hoofd achter de loodlijn komen.

Hoe leer je achterwaarts aan zonder target?

Een tussenweg? Het is super leuk om de omgeving voor je te laten werken en balkjes en matten in te zetten voor het creëren van een gangetje waarmee je paard wordt uitgenodigd om achterwaarts te gaan. Zonder dat jouw lichaamsgebruik of target noodzakelijk is. Dit vraagt wel dat je je trainersoog voor detail ontwikkeld!

Tijd om een nieuwe weg in te slaan?

Ben jij wel klaar met het flink moeten zwiepen met je leadrope om je paard achterwaarts te vragen? Zou je graag willen dat je paard niet alleen licht reageert, maar ook nog eens blij is om deze opdracht voor je uit te voeren?

Download dan hier mijn minigids met tips voor effectief trainen met voerbeloning, zodat je achterwaarts met positieve bekrachtiging kunt gaan aanleren!

‘Spelen’ met je paard, doen of niet?

Het is een tijd erg in geweest en ik zie het nog regelmatig langskomen: ‘spelen’ oftewel rondrennen met je paard. Hierbij is vaak het idee om zo hard mogelijk samen rond te rennen, vaak in combinatie met het geven van voerbeloningen.

Zelf ben ik hier meestal geen fan van. Zoals je misschien wel weet, ben ik gedragstherapeut en daardoor bekijk ik dit rondrennen net even door een wat andere bril.

Is rondrennen en spelen met je paard veilig?

Wat ik vaak zie, is een vicieuze cirkel naar een gevaarlijke situatie!

  1. Een eigenaar of verzorger die lol heeft, maar minder oog heeft voor het zorgvuldig uitbouwen van de oefening en eventuele signalen van frustratie bij het paard.
  2. Er gaat frustratie bij het paard ontstaan doordat het niet goed weet wanneer, in welke richting en welke beweging een beloning opbrengt.
  3. Het enige duidelijke criterium dat een beloning lijkt te brengen is nog wilder doen. Het paard gaat dus nog meer zijn best doen .
  4. Met als gevolg dat de mens in een potentieel gevaarlijke situatie kan belanden doordat het paard het rennen, of zelfs bokken of steigeren (!) onverwachts aan gaat bieden.

Wanneer kun je beginnen met spelen met je paard?

Eigenlijk wil ik niet dat je dit zomaar met je paard traint!

Eerst wil ik namelijk dat jij leert hoe:
1. Je een oefening zo traint, dat je paard nauwelijks geneigd is deze spontaan aan te bieden
2. Je stap voor stap een oefening opbouwt, zodat je paard snapt waar je voor beloont

Want dan kun je al een stuk veiliger met je paard rondrennen, doordat jij voorspelbaarder bent geworden voor hem.

Beschermd contact als veiligheidsnet

Ben je toch eigenwijs? Er is dan nog een hele simpele manier om in elk geval te voorkomen dat jij als mens gevaar loopt. En dat is een duidelijke, veilige, context creëren waarin er wel ‘gespeeld’ of wild gerend mag worden.

Namelijk niet los naast je paard, maar met beschermd contact. Dit betekend dat er een hek als barrière tussen jullie in zit. Zo houdt je paard automatisch meer afstand van je en sta je veilig mocht hij bijvoorbeeld gaan bokken.

Ga dus niet zomaar met je paard in de wei tussen de andere paarden spelen! Want als daar een keer een andere persoon aankomt die toevallig iets lekkers bij zich heeft, hoe weet je paard dan dat rennen en bokken in die situatie niet meer de bedoeling is?

Een voorbeeld van veilig spelen met je paard

In de video hieronder zie je een stukje van een les waarin we hiermee aan de slag gaan. Deze Lusitano, zit snel hoog in zijn energie is en erg gemotiveerd om te werken voor voerbeloning. Met een cirkelvormige barrière, around a roundpen, kan zijn eigenaresse hem op een positieve en veilige manier beweging geven. Door dit af te wisselen met rustigere oefeningen, leert dit paard dat bewegen mag, maar het vooral rust is wat beloningen oplevert.

Wil jij leren hoe je wel zorgt voor een fijne training waarin jij je veilig voelt en je paard op een manier kan leren die niet frustrerend voelt? Dan is de workshop stimulus controle iets voor jou. Zet jezelf hier op de primeurlijst om op de hoogte te blijven van de volgende workshopronde.

horse agility vrijheidsdressuur wipwap

Je paard vrijheidsdressuur leren met clickertraining

Voerbeloningen bij vrijheidsdressuurVrijheidsdressuur was een tijd erg in trek en wordt nog steeds veel gedaan. Zelf bied ik ook vrijheidsdressuur aan als onderdeel van mijn lessen, maar is dit te combineren met clickertraining? Kort gezegd: clickertraining kan prima zonder vrijheidsdressuur, maar vrijheidsdressuur niet zonder clickertraining!

 
Clickertraining kan prima zonder vrijheidsdressuur

Clickertraining is niet hetzelfde als vrijheidsdressuur omdat bij beiden voerbeloningen aan bod komen! Clickertraining is een methode om gedrag aan te leren bij je paard en toe te passen bij iedere discipline in de paardensport. Of je nu gaat trailerladen, lange teugelen of de buiging aanleren, het kan allemaal met een goed getimede klik en beloning! Vrijheidsdressuur is géén methode, maar een discipline. Vrijheidsdressuur oefeningen kun je zowel aanleren met wijken voor druk (negatieve bekrachtiging, R-) als voerbeloningen (positieve bekrachtiging, R+). Vaak zie je ook dat er een combinatie gemaakt wordt van beiden, wat regelmatig een teken dat er nog niet goed begrepen wordt hoe je een paard het beste kunt motiveren. Want als je paard goed weet wat er voor hem in zit de oefening uit te voeren (wegvallen van druk of iets leuks verdienen) zal de uitvoering het beste zijn.

 
Vrijheidsdressuur kan niet zonder clickertrainingJambette shetlandpony vrijheidsdressuur

Zorg er voor dat je kennis hebt van leertheorie, met name positieve bekrachtiging, voordat je oefeningen uit de vrijheidsdressuur gaat aanleren! Je zult niet de eerste zijn de wel een ‘aan knop’ voor de jambette heeft, maar vervolgens geen ‘uit knop’ voor vier voeten rustig op de vloer. Het evenwicht hier tussen heet met een duur woord stimulus controle. Dit is iets waar in een gewone vrijheidsdresuurles vaak weinig aandacht voor is, maar wat ik heel bewust wél meeneem in mijn lessen.

Kortom: als jij graag vrijheidsdressuur les van mij wilt, ben ik hier altijd voor te porren! Het is een ontzettend leuke manier voor zowel mens als paard om samen te werken. Maar stiekem zal ik een gezonde dosis clickertrainingtechniek meenemen in jullie lessen. Zodat je niet alleen een targettend paard hebt, maar ook ontspanning. Niet alleen een mooie jambette, maar ook rustig kunnen wachten op de volgende oefening. Wil je hier meer over leren? Dan raad ik je aan om eens aan te sluiten bij een van mijn lesroutes.

Blijf op de hoogte wanneer ik in jouw regio lesgeef

paard met clickertraining blijf leren

Basisoefening clickertraining: blijf

Blijf is een van de basisoefeningen van clickertraining. Niet iedereen krijgt ‘m mee in mijn lessen. Dit hangt af van hoe relevant de oefening voor jullie is. Wil je de basis echt goed onder de knie krijgen, dan gaat hij zeker langskomen! In dit artikel lees je wat deze oefening inhoud en hoe je je paard helpt jou goed te begrijpen door inzet van je lichaamstaal.

 
Wat houdt ‘blijf’ in?

Deze oefening is vergelijkbaar met het ‘blijf’ zoals dit aan honden aangeleerd wordt. Je leert je paard om op jouw teken (bij mij zie je als signaal de opgestoken hand en ‘ho’) te blijven staan op dezelfde plek. Ondertussen loop jij om hem heen of van hem weg. Blijven staan is niet alleen een nuttig als basis, maar ook erg fijn als je even een andere borstel wilt pakken tijdens het poetsen, je paard op afstand wilt kunnen sturen en voor voorbereiding op een leven als rij- of menpaard.

 

Je lichaamstaal als informatie

Mijn belangrijkste tip voor het aanleren van een stabiele ‘blijf’ is om goed te kijken naar je lichaamstaal. Je hebt je paard waarschijnlijk al vaak beloont voor met jou meebewegen. Nu moet je paard gaan leren dat het tegenovergestelde ook een optie is. En dat kan mentaal best pittig zijn!

Dus wil je hem daar de allerbeste informatie over geven. Zorg dus dat je lichaamstaal niet lijkt op wanneer je je paard uitnodigt om jou te volgen. Ik let er zelf op dat ik begin door richting de schouders van het paard te gaan lopen (in plaats van vanaf het hoofd weg van het paard te lopen) en dat mijn schouders daarbij parallel aan zijkant van het paard zijn (in plaats van met mijn rug naar het paard toe en schouders in dezelfde positie als het paard).

Blijf in de praktijk
In de onderstaande video ben ik Friese merrie Froukje aan het trainen. Met deze merrie heb ik veel op blijf geoefend. Je ziet hoe ik geleidelijk mijn positie en de afstand tot haar iets moeilijker maak. De concentratie spat er vanaf 😄 want ik wil zeker weten dat ik klik op een moment dat ze haar benen niet beweegt, zodat ze niet per ongeluk denkt dat ze toch naar mij toe moet komen.
 

Zou je je paard graag deze oefening aan willen leren, maar twijfel je over hoe je dit het beste doet? Tijdens een les clickertraining laat ik je zien wat voor jou en je paard het beste werkt. Leren is fun, en nog meer als we het samen kunnen doen met een helder plan.

Lees meer over mijn lessen

 

leren leiden van jong paard

Leiden zonder druk

leren leiden van jong paardStel: je bent bezig met grondwerk met je jonge paard. Een super lief dier, maar wel wat te enthousiast op sommige momenten! Stilstaan is lastig en als hij iets ziet, wil hij er graag naar toe om het te onderzoeken, ook al sta jij nog aan de andere kant van het touwtje.

Hoe pakken we dit aan in een les clickertraining, als ons doel is zo veel mogelijk te werken met gewenst gedrag belonen in plaats van met druk je paard van iets weg te houden? Ik ga je helpen een geschikt klaslokaal voor je paard in te richten! Af en toe gebruik ik vergelijkingen met games in mijn lessen (dankjewel Inge Teblick!) en dit is ook zo’n voorbeeld. Het klaslokaal van je paard is de bak waarin jullie oefenen. We gaan de bak zo inrichten, dat je paard met succes het juiste gedrag (netjes met jou meelopen) kan tonen.

Belangrijk is dat jullie de oefeningen rustig naast je wachten, volgen en targetten al goed beheersen, zowel zonder touw als met. Vervolgens gaan we de moeilijkheidsgraad van de oefeningen hoger maken, want we gaan een stukje afleiding toevoegen.

Drie belangrijke tips voor het leiden van je paard zonder druk te gebruiken:
game design voor paarden1. Het aanpassen van de omgeving, zodat je paard succesvol kan leren.

Voor een goed trainingsplan deel ik de hoeveelheid afleiding grofweg op in levels, net alsof we aan het gamen zijn. We beginnen dus niet met level 15, bijvoorbeeld een voetbal op vijf meter van je paard, omdat we weten dat je paard in die situatie zijn nieuwsgierigheid nog niet kan weerstaan en er toch naar toe zal lopen. En al helemaal niet met level 75, een emmer met etensresten van een ander paard! Zolang nog niet bij je paard bevestigd is dat het mogen kijken in die emmer heus nog wel komt, maar hij nu nog even naast je mag wachten, is dat geen opzetten voor succes. En juist zoveel mogelijk succeservaringen zijn belangrijk! Je wil dat klaslokaal altijd zo maken, dat je paard hopelijk niet hoeft te ervaren dat het nodig is om jou mee te laten skiën om bij iets leuks te komen.

paard leren omgaan met afleiding2. Je paard niet alleen met voer belonen in deze situaties, maar ook met het mogen onderzoeken van het object – want dat is ook een beloning op zo’n moment!

Voor dit laatste help ik je met het aanleren van een vrijgeef signaal, zoals ‘vrij’ bij een hond. Dit wordt eigenlijk een bridge die aangeeft: ‘ik loop nu met jou naar dat wat jij interessant vind en je krijgt dan de tijd het te onderzoeken’.

3. Het geleidelijk aanpassen van de omgeving, zodat je paard succesvol kan leren.

Lijkt deze op tip 1? Lees ‘m nog een keer! Je wilt natuurlijk eerst succes hebben in level 1, maar ook op tijd doorgaan naar level 2. Want in het echte leven kunnen we natuurlijk flink afleidende dingen tegenkomen en daar willen we ons paard zo goed mogelijk op voorbereiden.

Aan de slag?

Droom jij al van mooie wandelingen met je jonge paard, maar weet je nog niet goed hoe je daar gaat komen? Als je het belangrijk vind om dit op een duidelijke en paardvriendelijke manier aan te leren, laat mij je dan begeleiden!

Mariël koos bijvoorbeeld voor een begeleidingstraject om te werken aan een betere samenwerking met haar jonge paard Manus. Manus wilde soms niet doorlopen, vond het lastig even rustig alleen op stal te staan en samen buiten wandelen was ook nog spannend. Een klein half jaar verder, met lessen om de week, schrijft zij het volgende:

Heel blij met de lessen van Ananja. Zij is vriendelijk en positief en ze weet alles duidelijk over te brengen. Ze geeft echt inzicht, ook in waarom je iets wel of niet doet. Dit maakt dat je de manier van trainen echt gaat begrijpen en dat je het in de toekomst zelf kan toepassen. En niet onbelangrijk: mijn paard en ik vinden haar lessen ook nog eens heel erg leuk!

Lees meer over begeleiding op maat met je paard

beloningstas voor clickertraining met je paard

De beste beloningstas

Als je bezig bent met clickertraining, is een goedebeloningstas voor clickertraining met je paard beloningstas onmisbaar! Hoe herken je jouw ideale beloningstas?

Een goede beloningstas:
.. is niét je jaszak, want dan is het lastiger voor je paard om buiten de training rustig te blijven rondom voerbeloning.
..is groot genoeg om een aantal flinke handen van de beloning waar je mee werkt in te stoppen. Wanneer je buiten gaat wandelen of met ruwvoer als beloning werkt, ga voor XL size!
.. heeft een harde opening, zodat je snel een beloning kunt pakken.
.. heeft het liefst meerdere vakjes, zodat je kunt wisselen van beloning zonder te moeten grabbelen.

Een paar van mijn favoriete beloningstassen op een rijtje:

Voor de beginner

Begin je net met clickertraining? Dan zou ik je een simpel heup/festivaltasje aanraden, zoals ik op de foto bij deze blog draag. Het is low budget en vaak heb je zo’n tasje zelfs al ergens rondslingeren. Maak ‘m op maat, stop je clicker in het achterste vakje, voer in het grote vak voor en ready to train! Nadeel: dit tasje is wel lastiger schoon te maken, dus het beste zorg je dat hij na de training helemaal leeg is. Ik zal je niet vertellen hoe vaak ik er al beschimmelde hooibrokjes uit heb gevist 😉

Voor de gevorderde

De Trainers Pouch is mijn favoriet bij het trainen van verschillende paarden en lesgeven. Deze beloningstas is makkelijk op maat te maken wanneer iemand anders hem om doet. Ook voor het trainen met geweekte hooibrok is het een fijne tas. Ik stop er zo hooibrok in en giet er wat water bij. Omdat het tasje van silicoon is, kan ik het erna ook weer makkelijk schoonmaken. Nooit meer losse hooisprietjes in de wasmachine na het wassen van je tasje, want wassen is niet nodig. De Trainers Pouch is wel wat kleiner, dus zou ik deze met name aanraden bij het trainen in de bak. Je kunt dan altijd even pauze nemen als je beloningen bij wilt vullen. Ook vind ik deze wat duur als je nog niet zeker weet hoe fanatiek je gaat trainen. Ben je al even bezig, dan is het een aanrader. In Nederland kun je deze tas onder andere bij Positief Paard kopen.

Voor de recreatieruiter

Als je veel wandelt met je paard, kan ik de extra grote heuptas van Spod International aanraden! Doordat deze tas meerdere vakken heeft, neem ik er verschillende soorten beloningen in mee. Het grote vak voor de beloningen die wat lager in waarde zijn, het kleinere vak voor de beloningen in moeilijkere situaties (hallo lekker gras!). In het netje aan de zijkant stop ik mijn clicker. Daarnaast kan ik mijn telefoon er nog in kwijt.

Terug naar artikelen

 

je paard trainen bij angst

De kracht van generaliseren

je paard trainen bij angstPaardetende zadeldekjes, sissende vliegenspray of fanatiek wapperende vlaggetjes.. er is vaak wel iets waar je paard bang van is. Je kunt je paard in de training helpen om deze dingen minder spannend te gaan vinden. Maar als je met één specifiek object oefent, zoals dat zadeldekje, betekend dat niet altijd dat je paard heeft geleerd dat alle objecten rondom zijn rug oké zijn.

Daarom maak ik bij het trainen rondom angst graag goed gebruik van het principe van generalisatie! Generalisatie is een term uit de leertheorie. Je kunt je paard leren om niet meer bang te zijn voor één specifiek object, zoals een zeil. Maar wat je eigenlijk wilt, is dat je paard hiervan leert dat hij ontspannen over allerlei oppervlaktes kan lopen. Dus ook over een stalmat, rooster of betonnen plaat. Gelukkig hoef je daarvoor niet eindeloos te oefenen met alle verschillende ondergronden die je paard ooit tegen zal komen in zijn leven. Want na een x aantal verschillende situaties zal je paard steeds meer gaan generaliseren en uiteindelijk leren dat iedere ondergrond bewandeld kan worden. Generaliseren houdt dus in dat je paard gaat veralgemeniseren dat een bepaalde prikkel in allerlei situaties hetzelfde betekend.

Dit betekend dat je paard zal leren dat niet alleen dat ene object niet meer spannend is, maar ook allerlei andere dingen. Ik wil dus bij flinke angst niet alleen dat een paard relaxed is rondom het zadeldekje, maar ook wanneer ik iets anders richting zijn rug breng. Of dat nu een fles is, een deken of een matje..

Je zult nooit je paard gaan opzadelen met een fles, maar door een hele rij aan verschillende objecten richting zijn rug te gaan brengen, zal hij wel meer in het algemeen leren dat iets richting zijn rug brengen oké is! Mijn creativiteit gaat hier helemaal van aan. Zo kun je mij bij een les inent-training zien lopen met een speelgoed harkje, een stukje pool noodle, een potlood en borstel.. allemaal om onderzoek door de dierenarts minder vreemd te maken!

Loop je er tegenaan dat je paard iets ontzettend eng vind? Hebben jullie al wat vooruitgang geboekt, maar wil je graag meer inzicht hoe je je paard kunt helpen dapperder te worden? Ik kom je graag helpen!

Lees meer over de lessen Terug naar artikelen

Angstig paard voorbereiden op hoefsmid bezoek

Is een clicker handig als beloningssignaal?

Een vraag die vaak voorbij komt in mijn lessen is hoe je die clicker nou goed vasthoudt als je je handen eigenlijk voor andere dingen nodig hebt. Als je de voeten van je paard op wilt tillen en daarbij je handen al vol hebt of buiten aan het wandelen bent waarbij je het halstertouw vast hebt. Simpel: hou gewoon geen clicker vast!

De functie van de clicker is om precies aan je paard te laten weten op welk moment hij iets goed doet: een beloningssignaal. Begin je net met clickertraining, dan zal ik je aanraden om echt de fysieke clicker (het doosje met metalen plaatje wat je kunt indrukken) te gebruiken als beloningssignaal.
Ben je al wat verder? Dan heb je inmiddels geleerd hoe je het beloningssignaal precies kunt timen. En je paard kent al een aantal oefeningen. Dat is het moment waarop ik je zal helpen met het aanleren van een extra beloningssignaal, maar nu met een geluid dat je zelf maakt. Zo heb je je handen niet meer nodig!

Dit extra signaal betekend nog steeds hetzelfde voor je paard: ‘Goed gedaan, de beloning is onderweg!’. Maar nu is het bijvoorbeeld een klik van je tong of een gesproken ‘x’. Heel nuttig, zo kun je nog steeds je beloning aankondigen maar heb je je handen vrij!

Angstig paard voorbereiden op hoefsmid bezoek
Zelf gebruik ik de clicker heel graag. Zo kan ik zo duidelijk mogelijk het beloningssignaal timen. Maar bij het werken met hoeven geven en wandelen gebruik ik een tongklak als beloningssignaal, zodat ik mijn handen niet te vol heb.

Terug naar artikelen