Deze oefeningen kunnen niet fout gaan..

Ben jij wel eens bang om je paard iets verkeerds aan te leren? Dat is op zich geen verkeerd idee. Want sommige oefeningen zijn gewoon niet zo veilig als je geen ervaring hebt in het werken met voerbeloning. Maar wat ik niet hoop, is dat dit je tegenhoudt om aan de slag te gaan met clickertraining. Fouten maken mag namelijk!

Daarom deel ik in dit artikel vijf oefeningen met je waar je lekker in mag aanmodderen met je paard. Het gaat daarbij om jullie leerervaring en het hebben van plezier!

Want als je per ongeluk een aantal keer op het verkeerde moment beloont, en je paard daardoor een ander idee krijgt over wat de oefening inhoudt dan jijzelf, is er met de oefeningen van het onderstaande lijstje geen man overboord. Je kunt hierbij rustig oefenen met het bijsturen naar het gedrag dat je graag wilt zien van je paard, zonder meteen bang te hoeven zijn dat je paard iets heel onhandigs leert te doen.

Pauze als back-up

Natuurlijk kan net het wel gebeuren dat bij miscommunicatie de frustratie van je paard oploopt. Neem dan op tijd pauze, zodat je je plan om de oefening aan te leren kunt bijstellen. Klinkt misschien suf, maar juist daarvan zul je zo veel leren.
Ze zijn niet altijd de meest makkelijke oefeningen, maar durf jij de challenge aan te gaan? Dan weet ik zeker dat je trainersvaardigheden een stuk zullen verbeteren!

Mijn top 5 oefeningen om mee te experimenteren

1. Stationary target

Wat?

Je paard naar een voorwerp in de bak sturen zonder dat jij meeloopt.

Voordelen voor jou:

Een veelzijdige basisoefening waar je veel plezier van zult beleven omdat je hem bijvoorbeeld als mobiele poetsplaats of bewegingsmagneet kunt inzetten. Je wordt uitgedaagd om je lichaam stil te houden. Want juist als je je paard wilt helpen met handbewegingen, komt je beloningssignaal vaak ‘toevallig’ als je paard naar je hand beweegt. En dan mondt de oefening eerder uit in een handtarget volgen dan zelfstandig van jou weg lopen.

Voordelen voor je paard:

Je paard leert dat niet alleen jouw lichaam informatie kan geven over welke opdracht hij mag doen, maar ook voorwerpen in de omgeving dat doen. Bovendien komt hij in beweging zonder dat hij het gevoel heeft dat hij eindeloze rondjes moet stappen.

clickertraining paard weg sturen
Froukje heeft geleerd om op mijn wijs signaal richting de blauwe bal te lopen en die aan te raken met haar neus. Jij oefent er je lichaamstaal en timing mee, je paard leert oefeningen uitvoeren zonder afhankelijk te zijn van jouw lichaamstaal.

2. Blijven

Wat?

Heel bekend van hondentraining, leert ook ons paard bij deze oefening te blijven staan wanneer jij van hem weg beweegt.

Voordelen voor jou:

In een oogwenk zul je moeten beslissen of je paard nog stil genoeg staat om te kunnen belonen. Je zult beter op je timing gaan letten! Ook leer je gebruik maken van voorwerpen in  de leeromgeving om je paard duidelijk te maken wat de opdracht is. Op een mat of bij een target blijven staan, maakt het namelijk voor je paard duidelijker wat hij moet doen. Tenslotte vraagt ‘blijf’ ook om bewust gebruik van je lichaamstaal. Die moet namelijk goed onderscheidend zijn van hoe je je paard uitnodigt om jou juist wel te volgen.

Voordelen voor je paard:

Tot nu toe zul je je paard vooral veel beloond hebben voor op jou letten en je volgen. Bij deze oefening leert je paard dat er ook beloningen kunnen komen voor niet met jou meebewegen en dat dat zeker even leuk is. Dit zorgt voor een extra stukje ontspanning in jullie training.

voerbeloning blijven staan
Bij de oefening ‘blijf’ leer je goed nadenken over de opzet van het klaslokaal van je paard. Het is veel makkelijker voor ze om te bedenken dat ze bij een voorwerp moeten blijven, dan dat ze niet naar jou toe mogen komen.

3. Kleur herkennen

Wat?

Je paard leren dat het aanraken van de gele beker wél beloningen brengt, maar de blauwe, groene en rode niet.

Voordelen voor jou:

Deze oefening kun je letterlijk overal doen. Ook fantastisch entertainment wanneer je paard op box- of paddockrust moet. Een hele veilige oefening, omdat het ergste wat je paard kan leren, het aanraken van de verkeerde kleur beker is. Je vingervlugheid zal ook erg verbeteren! Bovendien mag je proberen jezelf op het ‘slimme Hans’ effect te betrappen: leer je je paard écht dat de gele beker de juiste is, of denkt hij dat het gaat om de beker die altijd links staat of degene die jij het laatste aanraakte?

Voordelen voor je paard:

Vergelijk het maar met het doen van een steeds moeilijkere sudokupuzzel! Zijn hersenen worden als nooit tevoren aan het werk gezet.

kleurendiscriminatie met pony
In welke volgorde de emmertjes ook staan, Swa begrijpt dat hij altijd de witte aan moet wijzen om een beloning te krijgen.

4. Apporteren

Wat?

Je paard leren een voorwerp op te pakken of zelfs op te gaan halen en dit weer naar jou terug te brengen. Er zijn tal van leuke variaties te bedenken zoals het schudden van een vlag of het sorteren van voorwerpen.

Voordelen voor jou:

Again, timing! Of jij succesvol je paard kunt aanleren om een voorwerp te pakken én te blijven vasthouden, staat of valt bij hoe duidelijk jij het beloningssignaal kunt timen.

Voordelen voor je paard:

zeker wanneer hij speels is, ga je hem een groot plezier doen! Apporteren is iets wat normaalgesproken niet als typische paardenoefening wordt gezien, wat het makkelijker maakt voor jou om je verwachtingen los te laten en de fun van het aanleren verhoogt.

paard voorwerp vastpakken
Gelderse merrie Myrtle leerde een ring om een pion leggen. Apporteren kun je dus in allerlei leuke variaties doen!

5. Voetballen

Wat?

Je paard een bal laten voortduwen met zijn neus of benen.

Voordelen voor jou:

Wil je je paard meer beweging gaan geven met positieve bekrachtiging, dan is dit een hele fijne oefening om mee te beginnen. Deze oefening heeft voor jullie beide een hoge funfactor en lijkt vaak helemaal niet op oefeningen waarbij je in het verleden je paard vroeg te bewegen want anders… Dus een schone lei om je paard te leren dat bewegen fijn is.

Voordelen voor je paard:

Naar een bal toe bewegen geeft een duidelijk doel en verhoogt dus de bewegingsmotivatie. Nog even een toelichting: voetballen verdient de laagste plaats in deze top 5, want als je paard te fanatiek met de bal is, wordt het toch even oppassen voor je eigen veiligheid. Beschermd contact, een beloning met lage waarde en regelmatig afwisselen met andere rustigere oefeningen zijn dan key!

voetballen met pony
Swa is extra gemotiveerd om te bewegen, wanneer dat achter zijn bal aan is!

Accepteer je de uitdaging?

Welke van deze oefeningen lijkt jou een leuke uitdaging om mee aan de slag te gaan?
En heb je al een idee hoe je hiermee kunt starten?

Wil je graag dat ik hierin met je meedenk, stuur me dan een berichtje via de knop hieronder! Dan denk ik met je mee wat voor jou en je paard de eerste stappen zijn.

Kennismaken met Ananja

‘Spelen’ met je paard, doen of niet?

Het is een tijd erg in geweest en ik zie het nog regelmatig langskomen: ‘spelen’ oftewel rondrennen met je paard. Hierbij is vaak het idee om zo hard mogelijk samen rond te rennen, vaak in combinatie met het geven van voerbeloningen.

Zelf ben ik hier meestal geen fan van. Zoals je misschien wel weet, ben ik gedragstherapeut en daardoor bekijk ik dit rondrennen net even door een wat andere bril.

Is rondrennen en spelen met je paard veilig?

Wat ik vaak zie, is een vicieuze cirkel naar een gevaarlijke situatie!

  1. Een eigenaar of verzorger die lol heeft, maar minder oog heeft voor het zorgvuldig uitbouwen van de oefening en eventuele signalen van frustratie bij het paard.
  2. Er gaat frustratie bij het paard ontstaan doordat het niet goed weet wanneer, in welke richting en welke beweging een beloning opbrengt.
  3. Het enige duidelijke criterium dat een beloning lijkt te brengen is nog wilder doen. Het paard gaat dus nog meer zijn best doen .
  4. Met als gevolg dat de mens in een potentieel gevaarlijke situatie kan belanden doordat het paard het rennen, of zelfs bokken of steigeren (!) onverwachts aan gaat bieden.

Wanneer kun je beginnen met spelen met je paard?

Eigenlijk wil ik niet dat je dit zomaar met je paard traint!

Eerst wil ik namelijk dat jij leert hoe:
1. Je een oefening zo traint, dat je paard nauwelijks geneigd is deze spontaan aan te bieden
2. Je stap voor stap een oefening opbouwt, zodat je paard snapt waar je voor beloont

Want dan kun je al een stuk veiliger met je paard rondrennen, doordat jij voorspelbaarder bent geworden voor hem.

Beschermd contact als veiligheidsnet

Ben je toch eigenwijs? Er is dan nog een hele simpele manier om in elk geval te voorkomen dat jij als mens gevaar loopt. En dat is een duidelijke, veilige, context creëren waarin er wel ‘gespeeld’ of wild gerend mag worden.

Namelijk niet los naast je paard, maar met beschermd contact. Dit betekend dat er een hek als barrière tussen jullie in zit. Zo houdt je paard automatisch meer afstand van je en sta je veilig mocht hij bijvoorbeeld gaan bokken.

Ga dus niet zomaar met je paard in de wei tussen de andere paarden spelen! Want als daar een keer een andere persoon aankomt die toevallig iets lekkers bij zich heeft, hoe weet je paard dan dat rennen en bokken in die situatie niet meer de bedoeling is?

Een voorbeeld van veilig spelen met je paard

In de video hieronder zie je een stukje van een les waarin we hiermee aan de slag gaan. Deze Lusitano, zit snel hoog in zijn energie is en erg gemotiveerd om te werken voor voerbeloning. Met een cirkelvormige barrière, around a roundpen, kan zijn eigenaresse hem op een positieve en veilige manier beweging geven. Door dit af te wisselen met rustigere oefeningen, leert dit paard dat bewegen mag, maar het vooral rust is wat beloningen oplevert.

Wil jij leren hoe je wel zorgt voor een fijne training waarin jij je veilig voelt en je paard op een manier kan leren die niet frustrerend voelt? Dan is de workshop stimulus controle iets voor jou. Zet jezelf hier op de primeurlijst om op de hoogte te blijven van de volgende workshopronde.

horse agility vrijheidsdressuur wipwap

Je paard vrijheidsdressuur leren met clickertraining

Voerbeloningen bij vrijheidsdressuurVrijheidsdressuur was een tijd erg in trek en wordt nog steeds veel gedaan. Zelf bied ik ook vrijheidsdressuur aan als onderdeel van mijn lessen, maar is dit te combineren met clickertraining? Kort gezegd: clickertraining kan prima zonder vrijheidsdressuur, maar vrijheidsdressuur niet zonder clickertraining!

 
Clickertraining kan prima zonder vrijheidsdressuur

Clickertraining is niet hetzelfde als vrijheidsdressuur omdat bij beiden voerbeloningen aan bod komen! Clickertraining is een methode om gedrag aan te leren bij je paard en toe te passen bij iedere discipline in de paardensport. Of je nu gaat trailerladen, lange teugelen of de buiging aanleren, het kan allemaal met een goed getimede klik en beloning! Vrijheidsdressuur is géén methode, maar een discipline. Vrijheidsdressuur oefeningen kun je zowel aanleren met wijken voor druk (negatieve bekrachtiging, R-) als voerbeloningen (positieve bekrachtiging, R+). Vaak zie je ook dat er een combinatie gemaakt wordt van beiden, wat regelmatig een teken dat er nog niet goed begrepen wordt hoe je een paard het beste kunt motiveren. Want als je paard goed weet wat er voor hem in zit de oefening uit te voeren (wegvallen van druk of iets leuks verdienen) zal de uitvoering het beste zijn.

 
Vrijheidsdressuur kan niet zonder clickertrainingJambette shetlandpony vrijheidsdressuur

Zorg er voor dat je kennis hebt van leertheorie, met name positieve bekrachtiging, voordat je oefeningen uit de vrijheidsdressuur gaat aanleren! Je zult niet de eerste zijn de wel een ‘aan knop’ voor de jambette heeft, maar vervolgens geen ‘uit knop’ voor vier voeten rustig op de vloer. Het evenwicht hier tussen heet met een duur woord stimulus controle. Dit is iets waar in een gewone vrijheidsdresuurles vaak weinig aandacht voor is, maar wat ik heel bewust wél meeneem in mijn lessen.

Kortom: als jij graag vrijheidsdressuur les van mij wilt, ben ik hier altijd voor te porren! Het is een ontzettend leuke manier voor zowel mens als paard om samen te werken. Maar stiekem zal ik een gezonde dosis clickertrainingtechniek meenemen in jullie lessen. Zodat je niet alleen een targettend paard hebt, maar ook ontspanning. Niet alleen een mooie jambette, maar ook rustig kunnen wachten op de volgende oefening. Wil je hier meer over leren? Dan raad ik je aan om eens aan te sluiten bij een van mijn lesroutes.

Blijf op de hoogte wanneer ik in jouw regio lesgeef

clickertraining vrijheid draf

Drie sleutels om je paard te motiveren van stap naar draf..

clickertraining vrijheid drafJe bent al een tijdje bezig met clickertrainen en jij en je paard beleven er veel plezier aan. Hij kan al een aantal basisoefeningen en ook wat leuke kunstjes. Maar hoe ga je hem motiveren om te gaan draven? Als jij wilt gaan rennen, gaat je paard iets harder stappen en met moeite kun je er een drafpasje uit krijgen.

Herkenbaar? Lees dan verder, want ik heb drie tips voor je op een rijtje gezet! De tips zullen je helpen nieuwe invalshoeken te zien aan deze oefening, zodat je weer vooruitgang te boeken met het toepassen van positieve bekrachtiging in beweging.

1. Het gaat niet om de draf

Ieder goed trainingsplan kent tussenstappen. Lukt draven dus niet, dan zijn er nog meer mogelijkheden tussen stap en draf! Ga eerst spelen met tempowisselingen in de stap. Let goed op welke signalen je met je lichaam geeft, hoe kun je zo subtiel mogelijk aan je paard aangeven dat jullie harder gaan? Klik vervolgens voor de kleinste verhoging in energie die je bij je paard waarneemt. Je kunt zelfs eerst in een nog lager tempo gaan lopen, zodat het logisch voor hem is om weer sneller te willen gaan. Eigenlijk ben je hierbij dus bezig met jouw lichaamstaal voor het verhogen van het tempo beter op signaal te zetten en deze duidelijke training gaat jullie naar the next level brengen.

2. Verander de omgeving

Het werken met pionnen, balkjes en andere obstakels geeft je paard een duidelijk doel en geeft dus meer motivatie voor het draven.

Voor onze paarden lijkt het soms vrij nutteloos om in de bak rondjes te lopen. Het leven is veel spannender als we ergens heen gaan? Hoe kun je dit inzetten?

Hier zijn twee ideeën:
Ga met je paard naar buiten. Nu wordt lopen een interessante ontdekkingsreis en gaan jullie echt ergens heen. Wil je in de bak blijven, zet daar dan pionnen neer. Zo kunnen jullie van punt naar punt gaan lopen. Door bij de pion te gaan belonen, verhoog je de motivatie van je paard om snel naar de volgende pion te gaan. Experimenteer met het tempo en richtingsveranderingen voor extra effect!

 

3. Chase the tiger

Chase the tiger is een oefening waarbij je een object, zoals een plastic zakje, aan een lang touw of afgedankte zweep bind. Je gaat je paard vervolgens belonen voor het volgen ervan en het ‘vangen’ van het zakje met zijn neus of voeten. De meeste paarden hebben al gauw door dat dit een spannende oefening is! Zie je momenten waarop je paard versnelt, dan kun je dit extra benadrukken door op dat moment te klikken.

Hieronder zie je een trainingsvideo van mij en mijn pony Swa waarin we chase the tiger doen. Je kunt zien dat hij erg focust op de ’tiger’ maar daarbij ook veel variatie in beweging laat zien: verschillende gangen, richtingen en hoofd-hals houdingen.



LET OP:
deze oefening noem ik bewust als laatste en in deze volgorde wil ik je de tips ook aanraden. Doe chase the tiger alléén wanneer je al ervaring hebt met clickertraining, je paard goed kent, weet hoe je gedrag op signaal moet zetten en hoe je je paard weer kunt vragen om rustig te wachten. Waarom? Zoals ik al noemde, kunnen paarden het spel van het achterna zitten van het zakje wel heel spannend vinden en hier te enthousiast van raken. Kun je de situatie niet voldoende inschatten of ga je te lang door, dan kan dit voor problemen zorgen. Twijfel je over deze oefening? Ga dan lekker aan de gang met de andere tips of neem les zodat je het onder begeleiding kunt doen. Ook het werken in beschermd contact is altijd een goede optie.

Wil je je verder verdiepen in het motiveren van je paard om te bewegen met positieve bekrachtiging? Ik ben enthousiast om met je aan de slag te gaan in een les!

Lees meer over mijn lessen

Terug naar overzicht